PHÒNG, CHỐNG SUY THOÁI TƯ TƯỞNG
CHÍNH TRỊ, ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG “TỰ DIỄN BIẾN”, “TỰ CHUYỂN HÓA” TRONG CHI BỘ KHOA
DƯỢC - TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y KHOA PHẠM NGỌC THẠCH
1. MỞ ĐẦU
Trong bối cảnh đất nước ta đang đẩy mạnh công cuộc đổi mới,
hội nhập quốc tế sâu rộng và thực hiện mục tiêu phát triển giáo dục - đào tạo
theo hướng hiện đại, tự chủ, hội nhập, thì công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng
ngày càng trở nên cấp thiết và mang ý nghĩa sống còn. Một trong những nguy cơ lớn
nhất hiện nay, như Đảng ta đã nhiều lần cảnh báo, là “sự suy thoái về tư tưởng
chính trị, đạo đức, lối sống” cùng các biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển
hóa” trong nội bộ. Đây là những vấn đề không mới nhưng luôn mang tính thời sự,
có thể ảnh hưởng trực tiếp đến uy tín, năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng,
cũng như hiệu quả thực hiện nhiệm vụ chính trị của từng tổ chức cơ sở Đảng.
Đối với Chi bộ Khoa Dược - Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc
Thạch, là chi bộ có đặc thù hoạt động trong môi trường học thuật, nơi đội ngũ đảng
viên, viên chức đều là trí thức, nhà giáo, nhà khoa học, thì công tác phòng, chống
suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống càng cần được quan tâm sâu sắc
và triển khai bằng những giải pháp phù hợp, hiệu quả. Bởi lẽ, trong môi trường
giáo dục đại học, mỗi giảng viên, mỗi đảng viên không chỉ là người truyền đạt
tri thức, mà còn là tấm gương đạo đức, nhân cách, văn hóa cho sinh viên noi
theo. Do đó, việc nhận diện, ngăn chặn và đẩy lùi các biểu hiện suy thoái là
yêu cầu quan trọng, góp phần xây dựng Chi bộ trong sạch, vững mạnh, đồng thời bảo
đảm sự phát triển bền vững của Khoa Dược trong kỷ nguyên mới.
2. NHẬN DIỆN THỰC TRẠNG SỰ SUY
THOÁI TƯ TƯỞNG CHÍNH TRỊ, ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG
2.1. Về tư tưởng chính trị
Biểu hiện suy thoái tư tưởng chính trị có thể xuất hiện ở
việc giảm sút niềm tin vào mục tiêu, lý tưởng của Đảng; thiếu ý thức rèn luyện,
học tập lý luận chính trị; thờ ơ trước các vấn đề chính trị - xã hội của đất nước;
hoặc dao động, mơ hồ trước các luận điệu sai trái, thù địch. Trong môi trường đại
học, đặc biệt là ở các đơn vị chuyên môn, nguy cơ này có thể biểu hiện dưới dạng
“phi chính trị hóa” hoạt động học thuật - tức là coi nhẹ vai trò của công tác
chính trị, tư tưởng trong giảng dạy và nghiên cứu khoa học.
Một số ít viên chức, người lao động, nhất là trong thế hệ
trẻ, do áp lực công việc hoặc ảnh hưởng của môi trường mạng xã hội, chưa quan
tâm đầy đủ đến việc học tập, quán triệt các nghị quyết của Đảng, chưa thật sự
nhận thức sâu sắc giá trị của tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối phát triển của
đất nước. Những biểu hiện này, tuy âm thầm nhưng nếu không được phát hiện, uốn
nắn kịp thời, có thể dẫn đến “tự diễn biến” trong nhận thức, từ đó ảnh hưởng đến
ý chí phấn đấu, trách nhiệm công tác và tinh thần đoàn kết nội bộ.
2.2. Về đạo đức, lối sống
Trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ
nghĩa và hội nhập quốc tế, sự tác động của mặt trái cơ chế thị trường, chủ
nghĩa cá nhân, thực dụng, chạy theo danh lợi, hình thức là những nguy cơ thường
trực có thể ảnh hưởng đến đội ngũ viên chức, người lao động trong lĩnh vực giáo
dục.
Một số biểu hiện như thiếu tinh thần trách nhiệm trong công việc, hình thức
trong nghiên cứu, sao nhãng công tác giáo dục đạo đức nghề nghiệp cho sinh
viên, thiếu gương mẫu trong sinh hoạt tập thể… là những biểu hiện ban đầu của sự
suy thoái đạo đức, lối sống mà Chi bộ cần quan tâm ngăn chặn.
Tuy nhiên, cần khẳng định rằng, đa số viên chức, đảng
viên của Khoa Dược vẫn giữ vững phẩm chất chính trị, đạo đức trong sáng, tận tụy
với nghề, có trách nhiệm với sinh viên và tập thể, thể hiện rõ vai trò tiên
phong, gương mẫu. Song, trong bối cảnh xã hội biến đổi nhanh, sự phát triển của
công nghệ thông tin, mạng xã hội và toàn cầu hóa đặt ra yêu cầu cao hơn về tự
nhận thức, tự soi rọi và tự điều chỉnh bản thân của mỗi cán bộ, đảng viên.
3. NGUYÊN NHÂN CỦA SỰ SUY THOÁI
3.1. Nguyên nhân khách quan
-
Tác động của mặt trái kinh tế thị trường, xu hướng thực dụng,
đề cao lợi ích cá nhân, khiến một số người có thể xa rời các giá trị đạo đức
truyền thống.
-
Sự chống phá của các thế lực thù địch qua không gian mạng,
lợi dụng tự do học thuật để xuyên tạc, gieo rắc tư tưởng lệch lạc, làm giảm niềm
tin vào Đảng, vào chế độ.
-
Tác động của hội nhập quốc tế, khiến một số viên chức,
người lao động tiếp cận với nhiều luồng thông tin, giá trị khác nhau mà chưa có
đủ năng lực phản biện, chọn lọc phù hợp với định hướng của Đảng.
3.2. Nguyên nhân chủ quan
-
Công tác giáo dục chính trị, tư tưởng trong một số thời
điểm chưa được đổi mới, còn hình thức, thiếu sự lan tỏa, dẫn đến hiệu quả chưa
cao.
-
Một số cấp ủy, đảng viên chưa thường xuyên tự kiểm điểm,
tự phê bình và phê bình một cách nghiêm túc; còn tâm lý nể nang, né tránh, ngại
va chạm.
-
Công tác kiểm tra, giám sát việc tu dưỡng đạo đức, lối sống
của cán bộ, đảng viên chưa được thực hiện thường xuyên.
-
Việc xây dựng và nhân rộng các điển hình tiên tiến, gương
sáng đảng viên chưa được chú trọng, dẫn đến thiếu động lực lan tỏa.
4. GIẢI PHÁP PHÒNG, CHỐNG SUY
THOÁI TƯ TƯỞNG CHÍNH TRỊ, ĐẠO ĐỨC, LỐI SỐNG
4.1. Nâng cao nhận thức, kiên định
lập trường tư tưởng chính trị
Cần thường xuyên tổ chức học tập, quán triệt các nghị quyết
của Đảng, đặc biệt là Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII và XIII về xây dựng, chỉnh
đốn Đảng, gắn với thực hiện Chỉ thị 05-CT/TW về “Học tập và làm theo tư tưởng,
đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”.
Chi bộ cần đổi mới hình thức sinh hoạt chính trị tư tưởng, kết hợp giữa học tập
lý luận với thảo luận chuyên đề về đạo đức nghề nghiệp, văn hóa giảng dạy, đạo
đức khoa học.
Khuyến khích đảng viên, viên chức tự học, tự nghiên cứu các tài liệu chính trị,
các chuyên đề về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, nhằm củng cố bản
lĩnh, nâng cao năng lực nhận diện và phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.
4.2. Phát huy vai trò nêu gương của
cán bộ lãnh đạo, giảng viên, đảng viên
Nêu gương là giải pháp then chốt trong công tác xây dựng
Đảng. Mỗi cán bộ, đảng viên, đặc biệt là người đứng đầu đơn vị, cần thực sự
gương mẫu về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, tác phong công tác và tinh
thần trách nhiệm.
Giảng viên là tấm gương trực tiếp trước sinh viên, vì vậy,
việc “lấy nêu gương làm trọng tâm giáo dục” cần được triển khai đồng bộ trong
toàn Khoa. Khi người thầy giữ được chuẩn mực về đạo đức và nghề nghiệp, sinh
viên sẽ được định hướng đúng đắn về nhận thức và hành động.
Chi bộ cần xây dựng và duy trì bộ quy tắc ứng xử, chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp
của giảng viên và viên chức Khoa Dược, làm kim chỉ nam trong mọi hoạt động.
4.3. Đổi mới phương thức sinh hoạt
chi bộ, tăng cường tự phê bình và phê bình
Sinh hoạt chi bộ phải trở thành diễn đàn dân chủ, cởi mở,
trí tuệ, nơi đảng viên được nói thẳng, nói thật, góp ý xây dựng trên tinh thần
đồng chí, đoàn kết.
Cấp ủy cần chủ động tổ chức sinh hoạt chuyên đề gắn với
nhận diện và phòng, chống suy thoái tư tưởng, đạo đức, lối sống; lấy kết quả
này làm một trong những tiêu chí đánh giá chất lượng đảng viên hằng năm.
Việc tự phê bình và phê bình cần đi vào thực chất, tránh
hình thức; kịp thời biểu dương người tốt, phê bình những biểu hiện lệch chuẩn,
giúp nhau cùng tiến bộ.
4.4. Tăng cường công tác kiểm
tra, giám sát và kỷ luật Đảng
Chi bộ cần thực hiện nghiêm túc chế độ kiểm tra, giám sát
định kỳ và đột xuất, phát hiện sớm các biểu hiện vi phạm, suy thoái để uốn nắn
kịp thời.
Đồng thời, công tác khen thưởng - kỷ luật cần minh bạch,
công bằng, “kịp thời, nghiêm minh và nhân văn”, bảo đảm vừa răn đe, vừa khuyến
khích đảng viên giữ gìn phẩm chất đạo đức.
4.5. Gắn phòng, chống suy thoái với
thực hiện nhiệm vụ chuyên môn
Đặc thù của Khoa Dược là đào tạo, nghiên cứu khoa học và
phục vụ cộng đồng trong lĩnh vực y - dược, nên công tác chính trị tư tưởng phải
được gắn chặt với thực hiện nhiệm vụ chuyên môn.
Thông qua các phong trào như “Giảng viên giỏi - Đảng viên gương mẫu - Sinh viên
sáng tạo”, mỗi đảng viên thể hiện tinh thần trách nhiệm, đạo đức nghề nghiệp và
lòng yêu nghề, yêu người bệnh.
Cần nhân rộng các mô hình “Đảng viên hướng dẫn sinh viên nghiên cứu khoa học”,
“Lớp học làm theo gương Bác”, qua đó lan tỏa tinh thần học tập, lao động nghiêm
túc, trung thực, có trách nhiệm.
4.6. Phát huy vai trò của các tổ
chức đoàn thể
Chi bộ phối hợp với Công đoàn, Đoàn Thanh niên, Hội Sinh
viên trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục chính trị, đạo đức, lối sống,
văn hóa học đường, tạo môi trường rèn luyện, cống hiến cho giảng viên và sinh
viên.
Các tổ chức đoàn thể cũng là tai mắt, cầu nối phản ánh kịp
thời tâm tư, nguyện vọng, những biểu hiện chưa lành mạnh trong nội bộ, giúp Chi
bộ có giải pháp xử lý phù hợp, hiệu quả.
5. KẾT LUẬN
Phòng, chống suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống
và ngăn chặn “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” là nhiệm vụ quan trọng, lâu dài,
đòi hỏi tinh thần tự giác, trách nhiệm, kiên trì và kiên quyết của mỗi cán bộ,
đảng viên.
Đối với Chi bộ Khoa Dược - Trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc
Thạch, đây không chỉ là yêu cầu về mặt chính trị mà còn là nền tảng để xây dựng
môi trường học thuật trong sạch, lành mạnh, nhân văn; là điều kiện tiên quyết để
thực hiện thắng lợi mục tiêu đào tạo nguồn nhân lực Dược chất lượng cao, đáp ứng
yêu cầu phát triển y tế - dược của đất nước trong thời kỳ mới.
Khi mỗi đảng viên trong chi bộ đều nhận thức rõ trách nhiệm
nêu gương, thường xuyên tự soi, tự sửa, tự hoàn thiện; khi cấp ủy kiên định,
sáng tạo trong lãnh đạo; và khi tinh thần đoàn kết, thống nhất được củng cố vững
chắc - thì Chi bộ Khoa Dược sẽ mãi là tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh, xứng
đáng là hạt nhân chính trị, là niềm tin, là điểm tựa của toàn thể cán bộ, giảng
viên, viên chức và sinh viên.
GS. TS. DS. Bùi Tùng Hiệp